روانشناسی

امروزه سلامت روان به عنوان یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در کیفیت زندگی افراد به شمار می رود به گونه ای که سلامت جسمانی بدون حضور روان سالم آنچنان کامل به نظر نمیرسد
واحد روانشناسی مرکز مهرورزان صبا گستر با هدف ارتقا و بهبود سلامت روان بیماران همراه با اختلالات اعصاب و روان و خانواده های آن ها خدماتی را ارایه می دهد که از جمله آن می‌توان موارد ذیل را نام برد:
انجام مصاحبه بالینی و تشخیص اختلالات روانشناختی ، تدوین طرح درمان جلسات روان درمانی فردی و گروهی با رویکردهای علمی روانشناسی دارای پشتوانه پژوهشی از جمله درمانی شناختی – رفتاری ، درمانی هیجان مدار، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ، درمان مراجع محور و معنا درمانی و همچنین ارائه آموزش های مهارت های زندگی و توانمند سازی و همچنین ارتباط با پزشک اعصاب و روان جهت هماهنگی جلسات ویزیت روان پزشکی و ارائه اطلاعات بالینی بیمار به پزشک و دریافت order دارویی.
از طرفی به دنبال ابتلای یکی از اعضای خانواده به بیماری های اعصاب و روان، و تحمیل رنج و اندوه و تاثیرات کوتاه مدت و بلند مدتی به سیستم خانواده
و نظر به اینکه اتحاد درمانی میان تیم درمان و خانواده ها نیز به عنوان عاملی اثرگذار مثبت در جهت بهبود وضعیت اعصاب و روان بیمار و خانواده به شمار می رود بنابراین ارتقای بهداشت روان خانواده و برگزاری جلسات خانواده درمانی نیز از اهداف واحد روانشناسی مرکز به شمار می رود که به صورت جدی و مستمر دنبال می شود.
همچنین در این مرکز اجرا نمره گذاری و تفسیر تست های روانشناسی به عنوان ابزاری مکمل برای تشخیص و تدوین طرح درمان، و عینی و کمی ساختن وضعیت اعصاب و روان بیمار انجام می شود.
قابل ذکر است که پیگیری وضعیت اعصاب و روان بیماران پس از ترخیص و هماهنگی جلسات فالوآپ روان درمانی در جهت پیشگیری از علائم عود و توانمندسازی بیماران نیز در حوزه فعالیت های واحد روانشناسی مرکز قرار می گیرد.
امید آن است که با تکیه بر همدلی، اصالت، و پذیرش بدون قید و شرط ، در کنار به کارگیری رویکردهای علمی روانشناسی، بتوان در جهت افزایش کیفیت زندگی بیماران اعصاب و روان و خانواده های آن ها قدم برداشت.

در تعریفی خلاصه ،حرفه روانشناسی در مراکز اعصاب و روان مرتبط با تشخیص، ارزیابی و درمان مشکلات روانی و روانشناختی بیماران در حوزه اعصاب و روان است. روانشناسان در این مراکز معمولاً به صورت تخصصی در زمینه‌های مربوط به روانشناسی بالینی، روان‌درمانی و روانپزشکی فعالیت می‌کنند.

وظایف روانشناسان در مراکز اعصاب و روان شامل موارد زیر می‌شود:

1. تشخیص و ارزیابی: روانشناسان در ابتدا با استفاده از مصاحبه‌های بالینی و ابزارهای ارزیابی، مشکلات روانی و روانشناختی بیماران را تشخیص و ارزیابی می‌کنند. آنها به طور دقیق به بررسی سوابق بیماری، علائم و نشانه‌ها، رفتارها و احساسات بیماران می‌پردازند.

2. برنامه‌ریزی درمانی: بر اساس تشخیص و ارزیابی انجام شده، روانشناسان برنامه‌های درمانی مناسبی را برای بیماران تهیه و تنظیم می‌کنند. این برنامه‌ها ممکن است شامل روش‌های روان‌درمانی مانند مشاوره فردی، درمان شناختی رفتاری، روان درمانی گروهی و تمرینات مشاهده باشد.

3. ارائه مشاوره: روانشناسان در مراکز اعصاب و روان به بیماران مشاوره ارائه می‌دهند. آنها با بیماران در مورد مشکلات روانی و روانشناختی‌شان صحبت می‌کنند و راهنمایی و پشتیبانی لازم را ارائه می‌دهند. هدف این مشاوره‌ها بهبود روانی بیماران، مقابله با استرس و افزایش رضایت و کیفیت زندگی است.

4. همکاری با تیم درمانی: روانشناسان در مراکز اعصاب و روان به عنوان عضوی از تیم درمانی همکاری می‌کنند. آنها با سایر تخصص‌های درمانی مانند روانپزشکان، مشاوران خانواده و توانبخشی‌ها هماهنگی و همکاری می‌کنند تا برنامه‌های درمانی یکپارچه و جامعی را برای بیماران ارائه دهند.

5. رصد و پیگیری: روانشناسان مسئول رصد و پیگیری پیشرفت بیماران در طول درمان هستند. آنها بااستفاده از ابزارها و روش‌های ارزیابی مناسب، پیشرفت‌ها و تغییرات در روند درمانی بیماران را مورد بررسی قرار می‌دهند و در صورت لزوم تغییراتی در برنامه درمانی اعمال می‌کنند.

به طور کلی، روانشناسان در مراکز اعصاب و روان در تلاشند تا بهبود روانی و روانشناختی بیماران را تسهیل کنند و آنها را در بهبود کیفیت زندگی و مقابله با مشکلات روانی و روانشناختی یاری دهند. آنها از دانش و تجربه خود در زمینه روانشناسی برای ارائه خدمات حرفه‌ای و موثر به بیماران استفاده می‌کنند.

روانشناسان در مراکز اعصاب و روان با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های متنوع، به بیماران در تسلط بر مشکلات روانی کمک می‌کنند. در ادامه، تعدادی از روش‌ها و مهارت‌هایی که روانشناسان ممکن است استفاده کنند را بررسی می‌کنیم:

1. روان‌درمانی فردی: روانشناسان معمولاً از روش‌های روان‌درمانی فردی استفاده می‌کنند. در این روش، بیمار با روانشناس در جلسات یک به یک ملاقات می‌کند و مسائل خود را بررسی و بحث می‌کند. روانشناس با بهره‌گیری از تکنیک‌های مختلف مانند تحلیل رویاها، تحلیل رفتار، تکنیک‌های تمرکز شده بر حالت و غیره، به بیمار کمک می‌کند تا درک بهتری از مشکلات خود پیدا کند و راه‌حل‌های موثری برای آنها بیابد.

2. روان‌درمانی گروهی: روانشناسان ممکن است گروه‌های درمانی تشکیل دهند که در آنها چند بیمار با مشکلات مشابه با یکدیگر دیدار می‌کنند. در این گروه‌ها، بیماران می‌توانند با یکدیگر تجربیات، مشکلات و راه‌حل‌های خود را به اشتراک بگذارند. روانشناس در این گروه‌ها برنامه‌های درمانی را هدایت می‌کند و از فعالیت‌های گروهی مانند تمرینات تعاملی، نقش‌آفرینی و مشاهده اجتماعی استفاده می‌کند.

3. مشاوره خانواده: در برخی موارد، مشکلات روانی ممکن است به عنوان نتیجه از روابط خانوادگی ناسالم یا اختلالات در دینامیک خانواده بروز کنند. در این صورت، روانشناس ممکن است به عنوان مشاور خانواده عمل کند. او با افراد خانواده ملاقات می‌کند و در راستای بهبود روابط، ارتباطات سالم و حل مسائل خانوادگی کمک می‌کند.

4. آموزش مهارت‌های مقابله: روانشناسان می‌توانند به بیماران مهارت‌های مقابله را آموزش دهند. این مهارت‌ها شامل تکنیک‌های مثبت‌نگری، تغییر نگرش، مدیریت استرس، حل مسئله و ارتقاء اعتماد به نفس و سبک زندگی می‌باشند. با آموزش این مهارت‌ها، بیماران قادر خواهند بود با موقعیت‌های استرس‌زا و مشکلات روزمره بهتر کنار بیایند و راه‌حل‌های سازنده را بیابند.

5. درمان دارویی: در برخی موارد، روانشناسان در مراکز اعصاب و روان ممکن است برای کنترل علائم روانی بیماران از درمان دارویی استفاده کنند. در این صورت، همکاری با یک روانپزشک برای تجویز و نظارت بر داروها صورت می‌گیرد.

6. روش‌های مکمل و جایگزین: برخی از روانشناسان ممکن است از روش‌های مکمل و جایگزین مانند: روان درمانی هنری، مدیتیشن، تمرینات تنفس و آروم‌سازی، یوگا و تکنیک‌های تمرکز و غیره استفاده کنند. این روش‌ها می‌توانند به بیماران کمک کنند تا به طور فعال با ذهن و بدن خود در ارتباط باشند و استرس را کاهش دهند.

روانشناسان در مراکز اعصاب و روان برنامه‌های درمانی را بر اساس نیازهای ویژه هر بیمار تنظیم می‌کنند. آنها با توجه به شرایط فردی، نوع و شدت مشکلات روانی، تاریخچه پزشکی و شخصیت فرد، بهبود و بهینه‌سازی روند درمانی را ترسیم می‌کنند. همچنین، همکاری و تعامل فعال بیمار در این فرآیند بسیار مهم است تا بهبودی مطلوب حاصل شود.

روانشناسان در مراکز اعصاب و روان از تکنیک‌های خاصی برای مشاوره خانواده استفاده می‌کنند. در زیر، تعدادی از تکنیک‌های رایج مشاوره خانواده را بررسی می‌کنیم:

1. مشاهده خانواده: در این تکنیک، روانشناس در یک جلسه خانواده را مشاهده می‌کند. او با تمرکز بر روابط، ارتباطات، الگوهای تعاملی و رفتارهای خانواده، اطلاعات مهمی را به دست می‌آورد. این تکنیک به روانشناس کمک می‌کند تا بهتر درک کند که چگونه دینامیک خانواده ممکن است به مشکلات روانی بیمار منتقل شده باشد.

2. تحلیل خانواده: در این تکنیک، روانشناس با کمک خانواده، اطلاعات بیشتری در مورد ساختار و الگوهای خانوادگی به دست می‌آورد. او ممکن است از سوالات، مصاحبه‌ها و ابزارهای مختلفی استفاده کند تا بهبود روابط خانوادگی، محبت و ارتباطات سالم را تشویق کند.

3. آموزش مهارت‌های ارتباطی: روانشناس می‌تواند به افراد خانواده مهارت‌های ارتباطی سالم را آموزش دهد. این شامل مهارت‌هایی مانند فهم موثر، گوش کردن فعال، بیان احساسات به صورت سازنده و بدون تهمت، حل مسئله سازنده و توافق‌نامه خانوادگی است. این مهارت‌ها به خانواده کمک می‌کنند تا راه‌حل‌های سازنده‌تری برای مسائل خود پیدا کنند و ارتباطات بهتری را ایجاد کنند.

4. مداخله خانوادگی مبتنی بر رفتار: در این تکنیک، روانشناس از اصول و روش‌های مداخله خانوادگی مبتنی بر رفتار استفاده می‌کند. او ممکن است خانواده را تشویق کند تا الگوهای رفتاری ناسالم را شناسایی کنند و جایگزین آنها با الگوهای مثبت و سازنده کنند. این تکنیک شامل تمرینات تمرکز شده بر رفتار، تقویت مثبت، تنبیه مناسب و تغییر سیستم پاداش است.

5. مداخله خانوادگی مبتنی بر عاطفه: در این تکنیک، روانشناس تمرکز خود را بررابطه‌ها و احساسات در خانواده قرار می‌دهد. او می‌تواند به افراد خانواده کمک کند تا احساسات خود را بیان کنند، تعاملات عاطفی سالم را بسازند و بهبود روابط خانوادگی را تقویت کنند. این تکنیک شامل تمریناتی مانند مشاوره فردی و گروهی، تمرینات افزایش همبستگی خانواده و تکنیک‌هایی برای بهبود ارتباطات عاطفی است.

تکنیک‌های مشاوره خانواده می‌توانند بسته به نیازها و مشکلات خاص هر خانواده متفاوت باشند. روانشناسان در مراکز اعصاب و روان با توجه به شرایط خانواده و هدف مشاوره، از تکنیک‌های مناسب و مؤثر برای بهبود روابط خانوادگی و حل مسائل روانی استفاده می‌کنند.

روانشناسان در مراکز اعصاب و روان با سایر تخصص‌های درمانی همکاری می‌کنند تا بتوانند بهترین خدمات ممکن را به بیماران ارائه دهند. این همکاری‌ها معمولاً در قالب تیم درمانی انجام می‌شود و هدف آن ارائه یک درمان یکپارچه و یکجا برای بیماران است. در زیر تعدادی از روش‌های همکاری روانشناسان با سایر تخصص‌های درمانی را بررسی خواهیم کرد:

1. مشارکت در جلسات تیمی: روانشناسان معمولاً در جلسات تیمی با سایر تخصص‌های درمانی همکاری می‌کنند. این جلسات شامل جلسات مشاوره جمعی، جلسات بررسی موردی بیماران و جلسات برنامه‌ریزی درمانی هستند. در این جلسات، روانشناسان مطالبات و نیازهای روانشناختی بیماران را به اشتراک می‌گذارند و با سایر اعضای تیم درمانی برای ارائه راهکارهای مناسب و تعیین برنامه درمانی مشترک همکاری می‌کنند.

2. مشارکت در ارزیابی تشخیصی: روانشناسان معمولاً در فرآیند ارزیابی تشخیصی بیماران به همکاری با سایر تخصص‌های درمانی می‌پردازند. آنها اطلاعات مورد نیاز را از بیماران جمع‌آوری کرده و آنها را به تشخیص و ارزیابی تخصصی روانشناختی تحت نظر روانشناسی می‌فرستند. سپس با تحلیل نتایج و تفسیر آنها در بحث و تبادل نظر با سایر تخصص‌ها همکاری می‌کنند.

3. هماهنگی در برنامه درمانی: روانشناسان با سایر تخصص‌های درمانی همکاری می‌کنند تا برنامه‌های درمانی بیماران را هماهنگ کنند. آنها با بررسی نیازها و مشکلات بیماران، به همراه سایر تخصص‌ها برنامه درمانی مناسبی را تهیه و تنظیم می‌کنند. در این برنامه‌ها، ترکیبی از روش‌های درمانی مختلف مانند داروهای روان‌پزشکی، مشاوره فردی، روان درمانی گروهی و توانبخشی‌ها ممکن است استفاده شود.

4. مشاوره و راهنمایی: روانشناسان همکاری می‌کنند با سایر تخصص‌های درمانی در ارائه مشاوره و راهنمایی به بیماران. آنها می‌توانند با دیگر تخصص‌ها مثل روانپزشکان، مشاوران خانواده، متخصصین اعتیاد و فیزیوتراپیست‌ها همکاری کنند تا بهترین راهکارها و روش‌های درمانی را برای بیماران ارائه دهند.

5. همکاری در جلسات درمانی: در برخی موارد، روانشناسان می‌توانند در جلسات درمانی فیزیکی حضور داشته باشند. این جلسات ممکن است شامل تمرینات توانبخشی فیزیکی، تمرینات تنفسی، مداخله‌های رفتاری و روانشناختی و سایر فعالیت‌های درمانی باشد. در این جلسات، روانشناسان می‌توانند با ارائه راهنمایی‌های روانشناسی و مشاوره به بیماران، در بهبود روانی آنها نقش داشته باشند.

تعامل و همکاری بین روانشناسان و سایر تخصص‌های درمانی بسیار مهم است زیرا این تیم‌های چندتخصصی می‌توانند به صورت جمعی و هماهنگ به نیازهای مختلف بیماران پاسخ دهند و از تجربیات و دانش هر تخصص در بهبود و درمان بیماران بهره‌برداری کنند.